میزان مسئولیت امضاکنندگان چک صادره از حساب مشترک: تضامنی یا تساوی؟
مسئولیت امضاکنندگان چک صادره از حساب مشترک همواره یکی از پرسش‌های مهم حقوقی بوده است. اخیراً، نظریه مشورتی جدیدی از سوی اداره کل حقوقی قوه قضائیه صادر شده که به این ابهامات پاسخ می‌دهد. این نظریه که در تاریخ ۲۳ تیر ۱۴۰۴ با شماره پرونده ۱۴۰۴-۸۸-۱۵۲ و شماره نظریه ۷/۱۴۰۴/۱۵۲ صادر شده، جزئیات مهمی را درباره میزان مسئولیت امضاکنندگان چک صادره از حساب مشترک روشن می‌کند.
اصل بر تساوی، مگر خلاف آن ثابت شود
بر اساس این نظریه، در صورتی که دو یا چند نفر ذیل یک فقره چک را امضا کرده باشند و این چک به گواهی عدم پرداخت منجر شود، مسئولیت صادرکنندگان آن به صورت تضامنی نخواهد بود، بلکه اصل بر تساوی است. این به دلیل آن است که تضامن موضوع ماده ۲۴۹ قانون تجارت (مصوب ۱۳۱۱)، ناظر بر مسئولیت امضاء‌کنندگان در خط طولی است و نه عرضی. بنابراین، مسئولیت هر یک از امضاء‌کنندگان چک صادره از حساب مشترک به میزانی است که در هنگام افتتاح حساب تعیین شده است. در غیاب تعیین میزان مسئولیت در زمان افتتاح حساب، اصل بر تساوی مسئولیت خواهد بود. این موضوع برای افراد و کسب‌وکارهایی که از حساب مشترک استفاده می‌کنند، بسیار حائز اهمیت است و باید در هنگام افتتاح حساب به این نکته توجه ویژه‌ای داشته باشند.
استثنا مسئولیت امضاکنندگان چک صادره از حساب مشترک: وکالت و مسئولیت تضامنی
یک استثنا مهم در این زمینه وجود دارد. اگر یکی از صاحبان حساب مشترک برای صدور چک به دیگری وکالت داده باشد، در این صورت موضوع مشمول ماده ۱۹ قانون صدور چک (مصوب ۱۳۵۵ با اصلاحات و الحاقات بعدی) خواهد بود. در چنین حالتی، صادرکنندگان و صاحب حساب مشترک به صورت متضامناً مسئول پرداخت وجه چک خواهند بود. این بدان معناست که در صورت عدم پرداخت چک، دارنده می‌تواند از هر یک از امضاکنندگان یا صاحب حساب، تمام وجه چک را مطالبه کند. بنابراین، پیش از اعطای وکالت برای صدور چک از حساب مشترک، لازم است از پیامدهای حقوقی مسئولیت تضامنی آن آگاه باشید.
این نظریه مشورتی، راهنمای مهمی برای درک بهتر میزان مسئولیت امضاکنندگان چک صادره از حساب مشترک است و به شفافیت بیشتر در این زمینه کمک می‌کند.
